Tolueen (C7H8) is een verbinding bestaande uit een benzeenring, waarvan 1 waterstofatoom is vervangen door een methylgroep. Tolueen wordt onder andere als verdunningsmiddel en als grondstof in de chemie gebruikt. Het is ook het belangrijkste bestanddeel van thinner. Ook is het een onderdeel van benzine en wordt gebruikt als oplosmiddel in bandenplakmiddel. Bij het gebruik van solutie bij lijmsnuiven is tolueen de werkzame stof. Uit tolueen wordt ook trinitrotolueen gemaakt, beter bekend als TNT. Deze stof is krachtig explosief, net als vele andere genitreerde verbindingen.
Tolueen is bij langdurige blootstelling aan hoge concentraties schadelijk, het kan geheugenproblemen veroorzaken. Behalve dat het cumulatief schadelijk is, is het ook op korte termijn schadelijk. Inademing van grote hoeveelheden veroorzaakt duizeligheid en misselijkheid. Men kan zelfs buiten bewustzijn raken. Benzeen is echter schadelijker, daarom streeft men er in de chemie naar om benzeen als solvent zo veel mogelijk te vervangen door tolueen of methylbenzeen.
Het lichaam neemt de stof op dor inademen, in mindere mate via de huid en inslikken.
| Inademen: | Euforie, opwinding, hoofdpijn, misselijkheid, braken, verwardheid, problemen met spreken en lopen (het gevoel dronken te zijn), slaperigheid, bewusteloosheid, toevallen en ademstilstand. In zeldzame gevallen kunnen hartritmestoornissen voorkomen. |
| Huid: | Roodheid, pijn, oedeemvorming, blaarvorming. |
| Ogen: | Irritatie, tranenvloed en beschadiging van het hoornvlies. |
| Inademen: | Na het inademen van tolueen kan lichte irritatie van de ademhalingswegen ontstaan. De ingeademde tolueendamp kan, door opname in het lichaam, effecten op het centrale zenuwstelsel veroorzaken. De ernst van deze effecten is afhankelijk van de concentratie van de damp en de duur van de blootstelling. De verschijnselen die in eerste instantie optreden lijken op een dronkenschap door alcohol, zoals euforie, opwinding, hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en braken. Andere symptomen zijn verwardheid, problemen bij het spreken en bij het lopen. Na deze fase kunnen verschijnselen optreden die beginnen met sufheid en slaperigheid. Uiteindelijk kunnen deze leiden tot bewusteloosheid, ademstilstand en toevallen waardoor een levensbedreigende situatie ontstaat. In zeldzame gevallen kunnen hartritmestoornissen ontstaan. |
| Huid: | Na huidcontact kunnen roodheid, pijn en oedeemvorming optreden. Bij langdurig huidcontact kan blaarvorming ontstaan. |
| Ogen: | Na contact met de ogen kunnen irritatie, tranenvloed en beschadiging van het hoornvlies ontstaan. |
| Inademen: | Na herhaalde blootstelling aan tolueen kunnen verschijnselen optreden zoals spierzwakte, maag-darmklachten met misselijkheid en braken. Ook lever- en nierfunctiestoornissen en neuropsychiatrische verschijnselen kunnen zich voordoen. Er zijn aanwijzingen dat tolueen het ongeboren kind kan schaden. Tolueen wordt beschouwd als een reprotoxische stof. |
| Huid: | Herhaalde blootstelling aan de huid kan dermatitis veroorzaken. |
| Ogen: | Na contact met de ogen kunnen irritatie, tranenvloed en beschadiging van het hoornvlies ontstaan. |
